Στο διάμεσο τμήμα των όρχεων βρίσκονται τα κύτταρα Leydig. Η διαφοροποίηση των κυττάρων αυτών γίνεται από την LH. Επιπλέον, η LH διεγείρει τη σύνθεση της τεστοστερόνης από τα κύτταρα Leydig. Η τεστοστερόνη δρα και με ενδοκρινικό και με παρακρινικό και αυτοκρινικό τρόπο μέσα στον όρχι.
Ποσοστό υψηλότερο από το 95% της ορμόνης αυτής προέρχεται από τους όρχεις, που συνθέτουν 6-7mg τεστοστερόνης την ημέρα. Στους φυσιολογικούς άνδρες, η τεστοστερόνη μεταφέρεται στο αίμα συνδεδεμένη κατά 44% με τη σφαιρίνη, που δεσμεύει τις ορμόνες του φύλου (SHBG), και κατά 54% με αλβουμίνη, ενώ μόνο το 2% της ολικής τεστοστερόνης κυκλοφορεί ως ελεύθερη. Η τεστοστερόνη αποτελεί πρόδρομη ουσία δύο σημαντικών ορμονών: της διϋδροτεστοστερόνης, η οποία παράγεται από την τεστοστερόνη με την επίδραση της 5α-αναγωγάσης, και της οιστραδιόλης, που παράγεται από την τεστοστερόνη με την επίδραση της αρωματάσης.
Τα ανδρογόνα, με κύριο εκπρόσωπο την τεστοστερόνη, επηρεάζουν, όχι μόνο τα κλασικά ανδρογονοεξαρτώμενα όργανα (μυς, προστάτης, σπερματοδόχες κύστεις, επιδιδυμίδες, όρχεις), αλλά σχεδόν κάθε ιστό, όπως, για παράδειγμα, τον υποθάλαμο, την υπόφυση, τους νεφρούς, το σπλήνα, το ήπαρ, την καρδιά και τους σιελογόνους αδένες.[quote]Η Τεστοστερόνη εισέρχεται στο κύτταρο-στόχο με απλή διάχυση όπου, ανάλογα με τον ιστό, είτε ασκεί από μόνη της την ανδρογονική δράση[/quote]
ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΣΤΟΣΤΕΡΟΝΗΣ
Το μεγαλύτερο ποσοστό της Τεστοστερόνης (Τ) (90-95%), που υπάρχει στην κυκλοφορία, μεταβολίζεται, κυρίως, στο ήπαρ, αλλά και στο νεφρό, στο λιπώδη ιστό και στους μυες, σε ανενεργούς μεταβολίτες, με τη δράση οξειδωτικών ενζύμων. Τα κυριότερα προϊόντα του μεταβολισμού της είναι τα 17-κετοστεροειδή, η ανδροστερόνη και η αιτιοχολανολόνη, τα οποία, αφού συνδεθούν με θειϊκό ή γλυκουρονικό οξύ στις θέσεις C3 και C17, καθίστανται υδατοδιαλυτά και απεκκρίνονται στα ούρα. Ένα μικρό μέρος της Τ εκκρίνεται στη χολή, αλλά επαναρροφάται από το έντερο και εισέρχεται εκ νέου στηνκυκλοφορία.
[youtube width=”400″ height=”250″ video_id=”xDpEWTCCB5U”]
Μικρό ποσοστό της Τ μετατρέπεται σε δραστικούς μεταβολίτες: 4% σε DHT, 1-5% σε Ε2, και, περίπου, 2% σε Α9. Η DHT, που είναι ο βιολογικά δραστικός μεταβολίτης της Τ σε ορισμένους ιστούς-στόχους, προκύπτει από τη δράση του ενζύμου 5α-αναγωγάση (αναγωγή στη θέση C4-C5 του διπλού δεσμού της Τ). Πρόκειται για ενδοπλασματικό ένζυμο με δύο ισομορφές, οι οποίες κωδικοποιούνται από διαφορετικά γονίδια και παρουσιάζουν 50% ομολογία. Ο τύπος 1 κωδικοποιείται από το γονίδιο SRD5A1, που βρίσκεται στο χρωμόσωμα 5p15, και εκφράζεται στους περιφερικούς μη ανδρογονοεξαρτώμενους ιστούς, όπως το δέρμα του τριχωτού της κεφαλής, το ήπαρ και ο νεφρός. Ο τύπος 2 κωδικοποιείται από το γονίδιο SRD5A2, που βρίσκεται στο χρωμόσωμα 2p23, και εκφράζεται στον όρχι, στο πέος, στην ουρήθρα, στο όσχεο, στον προστάτη και στις ανδρογονοεξαρτώμενες περιοχές του δέρματος (εφηβαίο, μασχάλη, πρόσωπο, άκρα). Η 17β-οιστραδιόλη προκύπτει από αρωματοποίηση της Τ με τη δράση του μικροσωμιακού ενζύμου κυτόχρωμα P450 αρωματάση2. Το ένζυμο αυτό, που καταλύει και τη μετατροπή της Α σε οιστρόνη (Ε1), κωδικοποιείται από το γονίδιο CYP19, που βρίσκεται στο χρωμόσωμα 15q21.1 και εκφράζεται σε διάφορους ιστούς (γονάδες, λιπώδης ιστός, εγκέφαλος, μαστός, πλακούντας). Σε ορισμένες περιπτώσεις, η Ε2 μπορεί να είναι ακόμη και ο πραγματικός διαμεσολαβητής μίας δράσης της Τ, όπως συμβαίνει με την αρρενοποίηση του εγκεφάλου.
[youtube width=”400″ height=”250″ video_id=”djqqao2Uebo”]
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΤΕΣΤΟΣΤΕΡΟΝΗΣ
Η Τεστοστερόνη εισέρχεται στο κύτταρο-στόχο με απλή διάχυση όπου, ανάλογα με τον ιστό, είτε ασκεί από μόνη της την ανδρογονική δράση (μυϊκός και λιπώδης ιστός,οστά, αιμοποιητικό σύστημα, επιδιδυμίδα, σπερματικός πόρος, σπερματοδόχες κύστεις), ή ανάγεται από την 5α-αναγωγάση στο δραστικό μεταβολίτη της, τη DHT (προστάτης, πέος, όσχεο, ουρήθρα, δέρμα). Η Τ και η DHT, εντός του κυτταροπλάσματος του κυττάρου -στόχου, συνδέονται με τον ανδρογονικό υποδοχέα (AR), ο οποίος έχει μεγαλύτερη συγγένεια προς τη DHT παρά προς την Τ. Το σύμπλοκο ανδρογόνου-υποδοχέα εισέρχεται στον πυρήνα, όπου συνδέεται σε ειδικές περιοχές του DNA, υποβοηθούμενο, ενδεχομένως, από επικουρικές πρωτεΐνες. Το γεγονός αυτό οδηγεί στην πυροδότηση της μεταγραφής συγκεκριμένων γονιδίων και καταλήγει στη σύνθεση πρωτεϊνών, οι οποίες συντελούν στην εμφάνιση της ανδρογονικής δράσης στο κύτταρο-στόχο. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλες, σχεδόν, οι δράσεις των ανδρογόνων αναστέλλονται από αναστολείς σύνθεσης είτε του RNA ή των πρωτεϊνών.
ΑΦΕΝΤΙΚΟ Τεστοστερόνη & ΕΠΙΒΙΩΣΗ
πόσο μένει στο σώμα;
